از کجا بفهمیم دیابت نوع یک داریم؟ درمان قطعی دیابت نوع یک چیست؟ درمان صد در صدی دیابت نوع 1 در کلینیک بهار زندگی با بهترین متخصصان دیابت. برای اطلاعات بیشتر ادامه مطلب را بخوانید.
دیابت نوع ۱ یا دیابت نوجوانان یک بیماری مزمن است که به طور اصولی به دلیل کمبود انسولین در بدن ایجاد میشود. انسولین یک هورمون مهم است که برای متابولیسم قند (گلوکز) در بدن و کمک به ورود آن به سلولها برای تولید انرژی لازم است. عوامل متعددی مانند ژنتیک و برخی عوامل محیطی ممکن است در ایجاد دیابت نوع ۱ نقش داشته باشند.
اگرچه دیابت نوع ۱ معمولاً در دوران کودکی و نوجوانی تشخیص داده میشود، اما ممکن است در بزرگسالان نیز دیده شود. متاسفانه تاکنون درمان قطعی برای دیابت نوع ۱ وجود ندارد، و درمان معمولاً به منظور کنترل میزان گلوکز در خون با استفاده از انسولین، تغذیه مناسب و تغییر سبک زندگی انجام میشود تا عوارض احتمالی کاهش یابند. برای این که متوجه شوید آیا دیابت نوع 1 درمان قطعی دارد یا خیر بهتر است کادر مشاوره رایگان را پر نموده و نسبت به برقراری تماس با پزشک دیابت اقدام نمایید.
دیابت نوع 1 چیست؟
دیابت نوع ۱ (Type ۱ Diabetes) یک بیماری مزمن است که در آن غده پانکراس توانایی تولید انسولین، یک هورمون مهم کنترل قند خون، را از دست میدهد یا میزان تولید آن به شدت کاهش مییابد. انسولین از آنجا که نقش اصلی در تنظیم میزان قند (گلوکز) در خون دارد، در دیابت نوع ۱ نقش مهمی ایفا میکند.
- در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱، به علت کمبود انسولین، بدن قادر به متابولیسم قند به درستی نمیباشد. بدون انسولین، گلوکز به خوبی به سلولها و بافتها نمیتواند وارد شود و در نتیجه در سرنگونی قند خون ایجاد میشود که به بدن آسیب میرساند.
- اگرچه دیابت نوع ۱ میتواند در هر سنی اتفاق بیفتد، اما بیشتر در کودکان، نوجوانان و جوانان رخ میدهد. این نوع دیابت به نسبت دیابت نوع ۲ کمتر شایع است، و تنها حدود ۵ تا ۱۰ درصد افراد مبتلا به دیابت دارای نوع ۱ هستند.
- متاسفانه تاکنون هیچ روشی برای جلوگیری از ابتلا به دیابت نوع ۱ وجود ندارد، و درمان اصلی این بیماری انسولین تزریقی است که توسط بیمار انجام میشود. همچنین، رعایت یک سبک زندگی سالم، مدیریت موثر قند خون و مراجعه به پزشک برای معاینات و مشاوره منظم نقش مهمی در کنترل دیابت نوع ۱ ایفا میکند.
میزان قند خون در دیابت نوع یک
میزان قند خون در دیابت نوع ۱ یک مسئله حیاتی است. در افرادی که از دیابت تیپ ۱ رنج میبرند، سیستم کنترل قند خون به طور طبیعی کار نمیکند و باید خودشان میزان قند خون را اندازهگیری و کنترل کنند.
عوامل متعددی میتوانند بر میزان قند خون در دیابت نوع ۱ تاثیر بگذارند، از جمله سن بیمار، مدت زمان ابتلا به دیابت، نوع درمان، و وجود بیماریهای زمینهای. معمولاً میزان قند خون قبل از وعده غذایی برای افراد بالغ باید بین ۸۰ تا ۱۳۰ میلیگرم در دسی لیتر (میلیگرم بر دسی لیتر یا mg/dL) باشد. قند خون ناشتا در افراد دیابتی، به دلیل تولید قند توسط کبد در طول شب، ممکن است از این محدوده بالاتر باشد.
تشخیص دیابت نوع ۱ اغلب بر اساس میزان قند خون ناشتا در دو بار اندازهگیری تعیین میشود. اگر میزان قند خون ناشتا در دو اندازهگیری مختلف بیشتر از ۱۲۶ میلیگرم در دسی لیتر (۷ میلیمول در لیتر) باشد، تشخیص دیابت نوع ۱ مطرح میشود. همچنین، میزان قند خون رندوم (بدون نیاز به ناشتا بودن) ممکن است تا ۲۰۰ میلیگرم در دسی لیتر (۱۱ میلیمول در لیتر) هم بالاتر رود.
این اطلاعات اهمیت دیابت نوع ۱ و میزان قند خون در آن را برجسته میکنند.
علائم دیابت نوع یک
علائم دیابت نوع ۱ ممکن است به طور تدریجی ظاهر شوند و یا به صورت ناگهانی پدید آیند. این علائم معمولاً به مرور زمان شدیدتر میشوند. از جمله علائم شایع دیابت نوع ۱ میتوان به موارد زیر اشاره کرد، و اگر این علائم دیده میشوند، باید فوراً به پزشک مراجعه شود:
تاری دید
تغییرات در دید و تاری دید ممکن است نشانه دیابت نوع ۱ باشد.
گرسنگی شدید
افزایش شدید اشتها و گرسنگی بیدلیل میتواند نشانه دیابت باشد.
تشنگی شدید
احساس تشنگی بیدلیل و مداوم نیز ممکن است یکی از علائم دیابت نوع ۱ باشد.
تکرار ادرار
افزایش فراوانی ادرار رفتن، به ویژه شبها، ممکن است نشانگر دیابت باشد.
کاهش شدید وزن بیدلیل در فاصله زمانی کوتاه
از دلایل کاهش وزن بیدلیل ممکن است دیابت نوع ۱ باشد.
خستگی و ضعف
افزایش خستگی و ضعف بدون دلیل آشکار میتواند نشانگر مشکلات گلوکز خون باشد.
تغییرات خلقی و تحریکپذیری
تغییرات در خلق و خو و افزایش تحریکپذیری نیز ممکن است ارتباط با دیابت داشته باشند.
شب ادراری در کودکان
اگر کودکان شبها بیش از حد ادرار میریزند و از تغییرات در عادات ادراری رنج میبرند، باید به دیابت نوع ۱ توجه کرد.
در هر صورت، در صورت تجربه هر یک از این علائم، مراجعه به پزشک و انجام تستهای لازم برای تشخیص و درمان به موقع بسیار مهم است.
دیابت نوع یک در کودکان
دیابت نوع ۱، یا همان دیابت نوجوانان، بیشتر در کودکان و نوجوانان تشخیص داده میشود. در واقعیت، در گذشته به آن دیابت نوجوانان نیز میگفتند، اما اکنون به نام دیابت نوع ۱ شناخته میشود. این نوع دیابت نسبت به دیابت نوع ۲ که بیشتر در بزرگترین سنین روی میدهد، در کودکان و نوجوانان شایعتر است. اگرچه در هر سنی میتواند رخ دهد.
علائم و نشانههای دیابت نوع ۱ در کودکان عبارتند از:
شب ادراری یا تکرار ادرار
کودک ممکن است شبها بیشتر از حد ادرار برود و نیاز به سفر به دستشویی داشته باشد.
کاهش وزن
کودک ممکن است به طور ناگهانی و بدون دلیل آشکار وزن خود را کاهش دهد.
احساس ضعف و خستگی
کودکان ممکن است احساس خستگی و ضعف عمومی کنند.
گرسنگی یا تشنگی مکرر
افزایش شدید در اشتها و تشنگی مکرر ممکن است دیابت را نشان دهد.
تغییرات خلقی
تغییرات در خلق و خو و افزایش تحریکپذیری ممکن است رخ دهد.
تاری دید
تغییرات در دید و تاری دید نیز ممکن است به علت افزایش قند خون باشند.
درمان دیابت نوع ۱ در کودکان عمدتاً با استفاده از انسولین انجام میشود. اخیراً، دستگاههای لوزالمعده مصنوعی نیز برای کودکان تایید شدهاند که به صورت زیر پوستی قند خون را اندازهگیری و انسولین مورد نیاز را تزریق میکنند. مدیریت دقیق دیابت نوع ۱ نیازمند همکاری و پشتیبانی والدین و تیم درمانی مخصوصاً در کودکان است، اما کودکان مبتلا به این بیماری میتوانند با مراقبتهای مناسب و تغذیه سالم، زندگی عادی و سالمی داشته باشند.
تشخیص دیابت نوع یک
تشخیص دیابت نوع ۱ اغلب از طریق آزمونها و تستهای خاصی انجام میشود. برخی از این تستها فوری و سریع انجام میشوند، در حالی که برخی دیگر نیاز به مدت زمانی طولانیتر دارند و باید بیمار در این مدت تحت نظر قرار گیرد. روشهای متعددی برای تشخیص دیابت نوع ۱ وجود دارد، از جمله:
تست قند خون ناشتا
انجام دو تست جداگانه برای اندازهگیری میزان قند خون ناشتا. اگر میزان قند خون در هر دو آزمایش بیشتر از ۱۲۶ میلیگرم در دسی لیتر باشد، ممکن است بیمار دیابت نوع ۱ داشته باشد.
تست قند خون تصادفی
اگر میزان قند خون تصادفی بیشتر از ۲۰۰ میلیگرم در دسی لیتر باشد و همچنین فرد علائم دیابتی داشته باشد، احتمال دیابت نوع ۱ بیشتر میشود.
تست هموگلوبین A۱c
اندازهگیری میزان هموگلوبین A۱c در خون، که نمایانگر میزان کنترل قند خون در طول مدت زمان طولانی است. اگر نتیجه تست هموگلوبین A۱c بیشتر از ۶.۵ باشد، احتمال ابتلا به دیابت نوع ۱ افزایش مییابد.
تشخیص دیابت نوع ۱ ممکن است مدتی طول بکشد، ولی در صورت تاخیر در تشخیص، ممکن است عوارض و تشدید علائم به وجود آید. از این رو، تشخیص دقیق و سریع از اهمیت بسیاری برخوردار است.
درمان دیابت نوع 1
دیابت نوع ۱ یک بیماری مزمن است که متاسفانه در حال حاضر درمان قطعی برای آن وجود ندارد. اما برای کنترل بیماری و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به دیابت نوع ۱، روشها و درمانهای مختلفی وجود دارد که شامل موارد زیر میشوند:
مصرف انسولین
بیشتر بیماران دیابت نوع ۱ نیاز به تزریق انسولین دارند. انسولین جایگزینی برای هورمون انسولینی است که بدن آن را تولید نمیکند. تزریق انسولین به صورت منظم و روزانه برای کنترل میزان قند خون انجام میشود.
پیوند پانکراس
این روش از جمله روشهای پیشرفتهتر درمان دیابت نوع ۱ است. در این روش، پانکراس مریض با پانکراس سالم یک نفر دیگر جایگزین میشود. این روش به تنظیم میزان قند خون کمک میکند.
تزریق داروی پراملینتید با انسولین
برخی از بیماران ممکن است به عنوان تکمیلی به انسولین، داروی پراملینتید را تزریق کنند تا میزان قند خون در محدوده نرمال باقی بماند.
داروی متفورمین همراه با انسولین
مصرف متفورمین ممکن است به کنترل میزان قند خون کمک کند و با انسولین ترکیب شود.
کنترل وزن
برای بیماران دیابت نوع ۱ مهم است که وزن خود را در محدوده مناسب نگه دارند. وزن مناسب به کنترل میزان قند خون کمک میکند.
ورزش منظم
فعالیتهای ورزشی منظم میتواند به بهبود کنترل قند خون کمک کند. اما ورزش باید با مشورت پزشک و تنظیم میزان انسولین صورت گیرد.
تغییر سبک زندگی و انتخاب برنامه غذایی سالم
تغییرات در سبک زندگی از جمله تغذیه مناسب و کاهش مصرف کربوهیدرات و چربی میتواند در مدیریت دیابت نوع ۱ کمک کند.
همچنین، مهم است که بیماران با دیابت نوع ۱ به دقت نظارت بر میزان قند خون خود را انجام داده و با تیم درمانی و پزشک خود همکاری کنند تا کنترل بهتری بر بیماری داشته باشند.
درمان جدید دیابت نوع یک چیست؟
درمان جدید برای دیابت نوع ۱ در مراحل تحقیقاتی و آزمایشی قرار دارد که امیدوارم در آینده نزدیک به بهبود وضعیت افراد مبتلا به این بیماری کمک کند. این درمان از بتادرمانی و سلولهای بنیادی بهره میبرد و در صورت موفقیت در آزمایشهای بر روی انسانها، میتواند به جای تزریق مداوم انسولین، راهکاری موثرتر برای مدیریت دیابت نوع ۱ ارائه دهد. این روش از سلولهای بنیادی بهره میبرد تا انسولین به صورت طبیعی تولید شود و نیاز به تزریق انسولین کاهش یابد.
هرچند که درمانهای جدید برای دیابت نوع ۱ در حال تحقیق و توسعه هستند، اما تاکنون هیچ درمانی کاملاً قطعی برای این بیماری ارائه نشده است. بنابراین، افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ همچنان باید از مصرف انسولین و داروهای معتبر دیگر برای کنترل میزان قند خون خود استفاده کنند. همچنین، رعایت رژیم غذایی مناسب، فعالیتهای ورزشی منظم، کنترل وزن، و مشاوره با تیم درمانی و پزشک معالج نیز برای مدیریت این بیماری بسیار حیاتی هستند.
ریسک فاکتورها یا عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع ۱
عوامل خطر برای ابتلا به دیابت نوع ۱ متنوع هستند، اما به طور کلی میتوان عوامل زیر را به عنوان عوامل خطر این بیماری در نظر گرفت:
سابقه خانوادگی
وجود تاریخچه دیابت در خانواده، به ویژه در والدین، خواهران و برادران، احتمال ابتلا به دیابت نوع ۱ را افزایش میدهد.
سن
این بیماری میتواند در هر سنی ایجاد شود، اما شیوع آن در کودکان و نوجوانان بیشتر است.
جغرافیا
ابتلا به دیابت نوع ۱ در مناطق با آب و هوای سردتر و شمالی، شیوع بیشتری دارد.
عوامل ویروسی
برخی از ویروسها ممکن است سیستم ایمنی بدن را تحریک کرده و احتمال ابتلا به دیابت نوع ۱ را افزایش دهند.
آیا دیابت نوع یک ارثی است؟
بله، ژنتیک یکی از عوامل ابتلا به دیابت نوع ۱ است، اگرچه تاثیر ژنتیک در ابتلا به این بیماری معمولاً نسبت به عوامل دیگر کمتر است. با این حال، اگر یکی از اعضای خانواده درجه یک (مانند والدین، برادران، و خواهران) به دیابت نوع ۱ مبتلا باشد، احتمال ابتلا به این بیماری به طور ژنتیکی افزایش مییابد و ریسک ابتلا به دیابت نوع ۱ برای افرادی که سابقه خانوادگی مشابه دارند، بالاتر است.
فرق دیابت نوع یک و دو
دیابت، یکی از بیشترین بیماریهای غددی و شایع در جوامع است و دو نوع اصلی دارد: دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲. این دو نوع دیابت، اگرچه علائم مشابهی دارند و به مرور زمان مشکلات مشترکی ایجاد میکنند، اما در واقعیت دو بیماری با آسیبها و مکانیزمهای متفاوتی هستند.
- دیابت نوع ۱ در اثر نقص در تولید انسولین توسط بدن ایجاد میشود، به عبارت دیگر، بدن افراد مبتلا به این نوع دیابت قادر به تولید انسولین به مقدار کافی نیست و بنابراین باید انسولین را به صورت مصنوعی تزریق کنند تا مقدار قند خون را در مرزهای طبیعی نگه دارند.
- در مقابل، در دیابت نوع ۲، بدن به انسولین که به مقدار کافی تولید میشود مقاومت ایجاد میکند، به این معنا که سلولهای بدن به انسولین پاسخ نمیدهند و از آن بهره نمیبرند. در نتیجه، مقدار قند خون بالا میرود و بدن نیاز به کمک دیگر دارد تا مقدار قند خون را کنترل کند. در دیابت نوع ۲، در برخی موارد ممکن است نیاز به تزریق انسولین نباشد و مدیریت بیماری از طریق تغییرات در سبک زندگی و داروهای خوراکی صورت میپذیرد.
- همچنین، دیابت نوع ۱ به صورت سریعتر و در سنین جوانی علائم و نشانههای خود را نشان میدهد. در مقابل، در دیابت نوع ۲، بیماری ممکن است سالها طول بکشد تا علائم آشکاری داشته باشد و در برخی افراد حتی تا زمانی که عوارض جدی به وجود نیاید، نشانههای واضحی از دیابت ظاهر نشود.
- در نهایت، باید توجه داشت که هر دو نوع دیابت میتوانند عوارض جدی برای فرد مبتلا ایجاد کنند. درمان و مدیریت دقیق بیماری و تغییرات در سبک زندگی میتوانند به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به هر دو نوع دیابت کمک کنند.
دیابت نوع ۱ و دو کدام یک خطرناکترند؟
در واقعیت، هر دو نوع دیابت میتوانند خطرناک باشند و احتمال ایجاد عوارض جدی برای فرد مبتلا وجود دارد. اما دیابت نوع ۱ به دلیل عدم تولید انسولین توسط بدن و نیاز به تزریق مستمر انسولین برای کنترل قند خون، ممکن است خطرناکتر به نظر آید.
برای درمان دیابت نوع یک بهتر است با یک دیابتولوژیست یا متخصص دیابت مشورت کنید. برای رزرو ویزیت بهترین دکتر دیابت در تهران کادر مشاوره آنلاین رایگان را تکمیل کنید.
نظرات کاربران