علائم افت فشار خون و راه های درمان آن

افت فشار خون به کاهش ناگهانی فشار خون در سیستم عروقی بدن اطلاق می‌شود. این وضعیت می‌تواند ناشی از علل مختلفی باشد که در ادامه به برخی از اصلی‌ترین علل و علائم  افت فشار خون پرداخته شده و در نهایت بهترین درمان فشار خون را به شما پیشنهاد خواهیم داد.

منظور از افت فشار خون چیست؟

فشار خون پایین زمانی رخ می‌دهد که فشار سیستولیک و دیاستولیک به میزانی کاهش پیدا می‌کند که به حدی کم می‌شود که عروق قادر به منتقل کافی خون به اندام‌ها و اعضا نباشند. این موضوع می‌تواند ناشی از علل مختلفی باشد که در بخش قبل به آن‌ها پرداخته‌ایم.

معمولاً فشار خون پایین به افت و خروج ناگهانی از حالت عادی فشار خون (معمولاً ۹۰/۶۰ میلی‌متر جیوه یا کمتر) اطلاق می‌شود. افت فشار خون می‌تواند باعث احساس سرگیجه، گیجی، تاری دید، افزایش ضربان قلب، تنگی نفس، عرق‌کردن، و احساس ضعف شود. این وضعیت اگر به طور جدی نادیده گرفته شود و درمان مناسب انجام نشود، ممکن است به مشکلات جدی‌تری منجر شود.

افت فشار خون می‌تواند نتیجه‌ای از بیماری‌های مختلف قلبی، عروقی، عصبی، گوارشی، دیابت، عفونی، و یا علل مربوط به داروها و مصرف مایعات نادرست باشد. به همین دلیل، اگر شما یا کسی اطرافتان به علائم فشار خون پایین دچار شد، بهتر است که تا مشاوره یک پزشک متخصص به آن توجه کنید و از تأخیر در تشخیص و درمان خودداری کنید.

انواع فشار خون پایین

فشار خون پایین (افت فشار خون) به صورت عمده در دو دسته زیر قابل دسته‌بندی است:

۱. فشار خون اساسی (Primary Hypotension)

این نوع فشار خون پایین، بیشتر از همه در افراد جوان و سالم رخ می‌دهد و به عوامل معمولاً بیولوژیکی مربوط می‌شود. به طور کلی، این نوع از افت فشار خون مشکل جدی‌ای ندارد و نیاز به درمان خاصی ندارد. افراد معمولاً با تغییرات موقتی در ایستادن از یک وضعیت نشسته به ایستاده ممکن است این نوع افت فشار خون را تجربه کنند که به عنوان "افت فشار خون ارتواستاتیک" شناخته می‌شود.

۲. فشار خون ثانویه (Secondary Hypotension)

این نوع از افت فشار خون به علت عوامل ثانویه و بیماری‌های مختلف رخ می‌دهد. به طور کلی، این نوع از افت فشار خون نیازمند بررسی‌های پزشکی جامع و درمان مبتنی بر علت اصلی است. برخی از عوامل و بیماری‌هایی که ممکن است منجر به افت فشار خون ثانویه شوند، عبارتند از:

• مشکلات قلبی مانند ضربان نامنظم قلب (آریتمی‌ها)، عدم توانایی قلب در پمپاژ کافی خون، و شکستگی اتاق‌های قلب.
• مشکلات عروقی مانند انقباض عروق به دلیل خونرفتگی، استرس، مشکلات در عملکرد عروق، و یا عوامل مرتبط با داروها.
• مشکلات عصبی مانند بیماری‌های عصبی، اختلالات سیستم عصبی مرکزی، و آسیب به نخاع‌مهره.
• دیابت و مشکلات مرتبط با کنترل قند خون.
• مشکلات گوارشی مانند اسهال شدید، استفراغ‌های مکرر، و نقص مایعات و الکترولیت‌ها.
• خونریزی‌ها مانند کم خونی شدید، ناهنجاری‌های خونریزی، یا زخم‌های حاد.
• مصرف داروهای خاص مانند داروهای مرتبط با فشار خون، داروهای ضداضطراب، دیورتیک‌ها (مدرها)، و دیگر داروها.
• افت فشار خون ثانویه باید توسط پزشک متخصص مورد ارزیابی و درمان قرار بگیرد تا به علت اصلی آن پی ببرد و درمان مناسب انجام شود.

تشخیص فشار خون

تشخیص فشار خون پایین (افت فشار خون) باید توسط پزشک متخصص انجام شود. پزشک با استفاده از معاینه جسمانی، سوابق پزشکی، و انجام آزمون‌های تخصصی می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر برسد و علت اصلی افت فشار خون را تعیین کند. در این راستا، مراحل تشخیص فشار خون پایین شامل موارد زیر می‌شود:

۱. معاینه جسمانی

پزشک با بررسی علائم و نشانه‌های مربوط به افت فشار خون مانند سرگیجه، احساس گیجی، تاری دید، تنگی نفس و غیره، معاینه فیزیکی انجام می‌دهد.

۲. اندازه‌گیری فشار خون

پزشک با استفاده از یک منگنه فشار خون (سفاهی) یا دستگاه خودکار فشار خون، فشار خون بیمار را اندازه‌گیری می‌کند. اندازه‌گیری فشار خون اغلب در دو حالت نشسته و ایستاده انجام می‌شود.

۳. سوابق پزشکی

پزشک از بیمار درخواست سوابق پزشکی کلی و سابقه بیماری‌ها، مصرف داروها، تاریخچه خونریزی‌ها، و مشکلات قلبی و عروقی می‌کند.

۴. آزمون‌های تخصصی

بسته به شدت افت فشار خون و علائم همراه، پزشک ممکن است برخی از آزمون‌های تخصصی مانند آزمون‌های خون، آزمون‌های قلبی، آزمون‌های عروقی، آزمون‌های عصبی، و غیره انجام دهد.

تشخیص فشار خون پایین مهم است زیرا افت فشار خون می‌تواند نشان‌دهنده وجود مشکلات جدی و یا بیماری‌های مختلف باشد. به همین دلیل، اگر شما یا کسی اطرافتان به علائم افت فشار خون روبرو شد، بهتر است فوراً به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام شود. اگر افت فشار خون به علت خطرناکی ایجاد شده باشد و به طور جدی تهدید کننده حیات فرد باشد، نیاز به بستری شدن و درمان اورژانسی خواهد داشت.

 دلایل افت ناگهانی فشار خون

در زیر به دلایل افت ناگهانی فشار خون اشاره می‌کنیم:

مشکلات قلبی

برخی از مشکلات قلبی مانند آریتمی‌ها (نامنظمی ضربان قلب)، مشکلات در سیستم عصبی مرکزی قلب، و شکستگی اتاق‌های قلب می‌تواند باعث افت فشار خون شوند.

 مشکلات عروقی

مانند انقباض عروق به دلیل عوامل مختلف از جمله خونرفتگی، عوامل استرس‌زا، یا مشکلات در عملکرد عروق می‌تواند افت فشار خون را ایجاد کند.

عوارض داروها

برخی داروها، به خصوص داروهای مرتبط با فشار خون، داروهای ضداضطراب، و دیورتیک‌ها (مدرها) می‌توانند باعث افت فشار خون شوند.

دیابت

افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و ۲ نیز ممکن است با افت فشار خون مواجه شوند.

خونریزی

خونریزی‌های داخلی و خارجی مانند کم خونی شدید، ناهنجاری‌های خونریزی، یا زخم‌های حاد می‌توانند باعث کاهش حجم خون و افت فشار خون شوند.

اختلالات عصبی

برخی بیماری‌ها و اختلالات عصبی می‌توانند افت فشار خون را تسریع کنند.

تغذیه نامناسب

کمبود مواد معدنی مانند پتاسیم و سدیم، نقص ویتامین‌ها، یا ناکافی بودن مصرف مایعات می‌تواند به افت فشار خون منجر شود.

علائم افت فشار خون

علائم افت فشار خون می‌توانند متنوع باشند و به صورت ناگهانی یا تدریجی ظاهر شوند. برخی از شایع‌ترین علائم عبارتند از:

۱. سرگیجه و احساس گیجی
۲. احساس ضعف و خستگی
۳. تاری دید یا گیجی بینایی
۴. عدم تمرکز و اشکال در تمرکز ذهنی
۵. افزایش تپش قلب یا تپش نامنظم
۶. سردرد
۷. عرق‌کردن بیش از حد
۸. احساس اضطراب یا عصبیت
۹. تنگی نفس یا تنفس سریع
۱۰. تهوع و استفراغ

فشار خون پایین یا هایپوتنشن (Hypotension) چیست؟ علل، علائم و درمان آن

در صورتی که شما یا کسی اطرافتان علائم افت فشار خون را تجربه کردید، بهتر است به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک با بررسی سوابق پزشکی، معاینه جسمانی، و انجام آزمون‌های تخصصی نظیر آزمون‌های خون، اندازه‌گیری فشار خون، و تست‌های قلبی می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر برسد و نیاز به درمان خاص را تعیین کند. درمان افت فشار خون بستگی به علت اصلی آن دارد و ممکن است شامل تغییرات در سبک زندگی، تغذیه، مصرف داروها، یا درمان بیماری اساسی باشد. اگر افت فشار خون به علت خطرناکی ایجاد شده باشد و به طور جدی تهدید کننده حیات فرد باشد، نیاز به بستری شدن و درمان اورژانسی خواهد داشت.

آیا فشار خون به صورت ناگهانی پایین میاید؟

بله، فشار خون می‌تواند به صورت ناگهانی پایین بیاید. این وضعیت به عنوان "افت فشار خون" شناخته می‌شود و ممکن است به صورت ناگهانی و بدون اطلاع قبلی رخ دهد. افت فشار خون معمولاً به علت کاهش مقدار خون که به اندام‌ها و اعضا منتقل می‌شود، اتفاق می‌افتد.

افت فشار خون ممکن است به طور ناگهانی و بدون اطلاع قبلی رخ دهد و باید به جدیت گرفته شود، زیرا می‌تواند به مشکلات جدی‌تر و حتی خطرناک‌تر منجر شود. اگر شما یا کسی اطرافتان علائم افت فشار خون را تجربه کرد، بهتر است فوراً به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام شود.

فشار خون پایین در حالی که بسیار شدید باشد؛ می‌تواند تهدیدکننده زندگی شود. نشانه‌ها و علائم آن عبارتند از:

• سردرگمی، به خصوص در افراد مسن
• پوست رنگ پریده، سرد و مرطوب
• تنفس سریع و کم‌عمق
• نبض ضعیف و تند

چه افرادی بیشتر در معرض خطر فشار خون پایین قرار دارند؟

افراد مختلفی ممکن است بیشتر در معرض خطر فشار خون پایین (افت فشار خون) قرار بگیرند. عوامل مختلفی می‌توانند افت فشار خون را تسریع کنند یا به عبارت دیگر افراد را در معرض این وضعیت قرار دهند. برخی از عوامل و افرادی که بیشتر در معرض خطر فشار خون پایین قرار می‌گیرند عبارتند از:

۱. افراد مسن: با پیشرفت سن، سیستم عروقی بدن قادر به کنترل فشار خون بهتر نیست و افت فشار خون در افراد مسن رایج‌تر است.

۲. افراد با مشکلات قلبی: افرادی که مشکلات قلبی دارند، مانند شکستگی اتاق‌های قلب، آریتمی‌ها (نامنظمی ضربان قلب) و غیره، بیشتر در معرض خطر افت فشار خون هستند.

۳. افراد با مشکلات عروقی: مشکلات عروقی مانند انقباض عروق به دلیل عوامل مختلف از جمله خونرفتگی، عوامل استرس‌زا، یا مشکلات در عملکرد عروق نیز می‌تواند افراد را در معرض خطر افت فشار خون قرار دهد.

۴. افراد با مشکلات عصبی: برخی از بیماری‌ها و اختلالات عصبی می‌توانند افت فشار خون را تسریع کنند و افراد را در معرض خطر قرار دهند.

۵. افراد با دیابت: افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و ۲ نیز ممکن است بیشتر در معرض خطر افت فشار خون باشند.

۶. افراد با مشکلات گوارشی: برخی از مشکلات گوارشی مانند اسهال شدید، استفراغ‌های مکرر، یا نقص مایعات و الکترولیت‌ها می‌توانند به افت فشار خون منجر شوند.

۷. افرادی که دچار خونریزی‌ها هستند: خونریزی‌های داخلی و خارجی مانند کم خونی شدید، ناهنجاری‌های خونریزی، یا زخم‌های حاد می‌توانند باعث کاهش حجم خون و افت فشار خون شوند.

۸. افراد با مصرف داروهای خاص: برخی از داروها مانند داروهای مرتبط با فشار خون، داروهای ضداضطراب، و دیورتیک‌ها (مدرها) ممکن است باعث افت فشار خون شوند.

درمان افت فشار خون در کلینیک بهار زندگی

مهم است به این نکته توجه کنید که فشار خون پایین ممکن است به علت مشکلات جدی و در بعضی موارد خطرناکی ایجاد شود، بنابراین اگر شما یا کسی اطرافتان به علائم افت فشار خون روبرو شد، بهتر است فوراً به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام شود.